مسجد حضرت آیت الله شفیعی اهواز

حجت‌الاسلام والمسلمین سید محسن شفیعی، رئیس دفتر استانی نهادنمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌های خوزستان در نشستی که با موضوع حجاب و عفاف در دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز تشکیل شد، پیرامون پیشینه تاریخی سالروز حجاب و عفاف(۲۱ تیر) و دلیل نامگذاری این روزه به روز حجاب و عفاف گفت: بیان سوابق تاریخی کار مهم و مفیدی است. اگر انسان پیشینه و ابعاد مطالب را بداند خیلی از پرده‌ها از جلوی چشم او کنار می‌رود. دانستن منویات و پشت پرده این موضوعات بسیار تعیین کننده و راهگشا است.

حادثه گوهرشاد رنگ و بویی غیر از دین ندارد

وی خاطرنشان کرد: انتخاب ۲۱ تیرماه به عنوان روز ملی حجاب و عفاف، در اصل به مناسبت یادبود یک حادثه تاریخی بزرگ در گذشته کشور ما است و آن حادثه ۲۱ تیرماه ۱۳۱۴ هجری شمی است که به عنوان کشتار مسجد گوهرشاد در تاریخ ثبت شده است. این اتفاق جزء حوادثی است که هیچ رنگ و بویی غیر از رنگ و بوی دینی ندارد.

شفیعی در ادامه سخنان خود با اشاره به اهمیت حرکت‌های‌ دینی در جامعه گفت: وقتی به امام(ره) رجوع می‌کنیم، می‌بینیم امام به ۱۵ خرداد ۴۲ بسیار بها می‌داد و بزرگداشت این روز برای ایشان بسیار مهم است. به نظر می‌رسد دلیل اهمیتی که امام راحل برای این روز قائل بودند با توجه به قرائن، این است که ۱۵ خرداد ۴۲ یک حرکت کاملاً دینی در کشور ما است؛ یعنی مردم در این روز به عنوان دفاع از مرجعیت دینی در صحنه حاضر شدند و موضوع مطالبه مادی این میان نبود.

امام(ره) به هر حادثه‌ای به میزان عیار دینی آن بها می‌دهد

وی با بیان اینکه امام(ره) به هر حادثه‌ای به میزان عیار دینی آن بها می‌دهد، خاطرنشان کرد: حادثه مسجد گوهرشاد نیز چنین است؛ یعنی مردمی قتل‌عام شدند که به عنوان اعتراض به مسأله تعرض به حجاب به صحنه آمده بودند.

رئیس دفتر استانی نهادنمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌های خوزستان بیان کرد: تاریخ سلطنت پهلوی در کشور ما تاریخ پر راز و رمزی است. شاید حُسن بازگویی تاریخ این است که حوادث به صورت وارونه منعکس نشوند. 

وی با اشاره به قدرت تاریخ در ساختن سرنوشت ملت‌ها گفت: تاریخ نگاری و بیان تاریخ چنان قدرتی دارد که پرداخت حوادث گذشته را آن‌چنان می‌تواند رقم بزند که چیزی کاملاً وارونه و دگرگونه جلوه داده شود. به فرموده امام نمی‌شود انقلابی را مستضعفان به پیروزی برسانند و مستکبران تاریخ آن را بنویسند چون مستکبران آن چیزی را می‌نویسند که خود می‌خواهند.

شفیعی با اشاره به حادثه گوهرشاد گفت: رضاخان در سال ۱۳۰۴ تاج‌گذاری کرد و به مجرد اینکه بر اریکه قدرت سوار ‌شد، چند چیز را دنبال ‌کرد که یکی مسأله کشف حجاب است. بر این اساس این‌طور عنوان ‌کرد که اگر می‌خواهیم به ممالک راقیه برسیم و متمدن شویم باید نمادهای سنت‌های گذشته را کنار بگذاریم که یکی از آن‌ها چادر است.

رئیس دفتر استانی نهادنمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌های خوزستان افزود: اولین تظاهر به کشف حجاب، نوروز ۱۳۰۷ شمسی اتفاق افتاد. بخشی از زنان دربار در حرم مطهر حضرت معصومه(س) در این سال اقدام به کشف حجاب کردند.

شفیعی در ادامه با اشاره به اینکه سال ۱۳۱۳ رضاشاه به منظور برقراری ارتباط با آتاتورک و بررسی اینکه مسأله کشف حجاب تا چه حد در آن کشور اجرایی شده است، سفری به آن کشور داشت. در آن سفر متوجه شد حرکت کشف حجاب در ترکیه پیشرفت زیادی داشته است و این مسأله به صورت واضحی دیده می‌شود. این در حالی است که حرکت کشف حجاب در ایران از سال ۱۳۰۶ تا ۱۳۱۳ آغاز شده بود ولی به سرعت حرکت در ترکیه نبود. رضاشاه دریافت که اتفاقی در ایران محقق نشده و کشف حجاب به آن صورت که مدنظر بوده محقق نشده است. 

وی ادامه داد: رضاشاه بعد از برگشت از ترکیه در بخشنامه‌ای اعلام می‌کند حجاب برای معلمان، دختران دانش‌آموز و همسران نیروهای مسلح به طور رسمی ممنوع خواهد بود. قبل از سال ۱۳۱۳ حکومت به طور جدی وارد این مسأله نشده بود اما با ابلاغ این بخشنامه در تاریخ فروردین ۱۳۱۴ کشف حجاب رسمی صورت گرفت.

رئیس دفتر استانی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌های خوزستان با اعلام اینکه در زمان پهلوی وزارت آموزش و پرورش با عنوان وزارت معارف فعالیت می‌کرد، اظهار کرد: اولین جلسه رسمی کشف حجاب در این وزارت و در شهرستان شیراز با حضور وزیر معارف و برخی از علمای این شهرستان برگزار شد. در آن مراسم که در قالب جشنی برگزار شده بود دختران دانش‌آموز روی سن آمده و به صورت رسمی حجاب از سر برداشتند. این حرکت با اعتراض علمای شیراز همراه شد و اعتراض خود را نسبت به این مسأله به پایتخت اعلام کردند. علمای مشهد نیز اعتراضاتی نسبت به این حرکت از خود نشان دادند و تیرماه ۱۳۱۴ بود که در مسجد گوهرشاد به صورت اعتراض تحصن کردند. در شامگاه ۲۱ تیرماه ۱۳۱۴ بود که شبانه نیروهای نظامی پس از محاصره مسجد مردم متحصن را قتل‌عام کردند و دستور دادند که افراد متحصن زنده نمانند. گرچه آمار دقیقی از افراد متحصن در مسجد گوهرشاد نداریم اما می‌توان عمق فاجعه را دریافت. افرادی که به صورت زخمی از مسجد فرارکرده بودند شرح ماوقع را بعدها در اختیار مردم قرار دادند.

وی در ادامه با بیان اینکه در ۱۷ دی‌ماه سال ۱۳۱۴ رضاشاه کشف حجاب را به طور رسمی اعلام کرد، افزود: این اعلام به گونه‌ای بود که داشتن حجاب از این پس برای همه ممنوع بود و مأموران دولتی موظف بودند با هر نوع پوشش زنان برخورد کنند و با قیچی همراهی که داشتند حجاب وی را به دو قسمت کنند و حجاب را از سرش بردارند. این الزام ۷ سال ادامه یافت و تا سال ۱۳۲۰ و پایان حکومت رضاشاه ادامه داشت. بعد از پهلوی دوم آمریکایی‌ها اعلام کردند که شاه نباید به مانند پدر خود برخی از سختگیری‌ها را ادامه دهد بلکه برخی از فشارها را بردارد و چهره متفاوتی از پدر خود نشان دهد. بنابراین کشف حجاب نیز به آن طور جد ادامه نیافت.

شفیعی در ادامه با اشاره به اینکه بسیاری از ایرانیان و خانواده‌های مذهبی برای فرار از مسئله کشف حجاب راهی کشور عراق شدند، گفت: بسیاری از خانواده‌های مذهبی، علما، روحانیون، از جمله روحانیون استان خوزستان مقیم کشور عراق شدند.

وی ادامه داد: تصور می‌شود کشف حجاب در ایران تصمیم فردی بوده است که از سوی رضاشاه اعلام شده است. اما بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و با کشف اسناد کشف حجاب متوجه شدیم کار خیلی فراتر از عقل و فهم رضاخان بوده و رضاخان صرف یک مجری طرح بوده است. شاهد مثال را می‌توان در خصوص استثناء بانوانی دانست که مقید به کشف حجاب نبودند و این گروه کسانی نبودند به جز زنان بدنام جامعه. حال این سؤال مطرح می‌شود که آیا این نکته نکته‌ای عادی بوده است؟!

اگر مقاومت ۷ ساله فرهنگی ۱۳۱۴ تا ۱۳۲۰ نبود هم‌اکنون اثری از حجاب در جامعه وجود نداشت

رئیس دفتر استانی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌های خوزستان در ادامه تأکید کرد ما می‌توانیم آن‌طور که از ۸ سال دفاع مقدس به عنوان دوره مقاومت سربلند یاد کنیم می‌توانیم از دوره زمانی سال‌های ۱۳۱۴ تا ۱۳۲۰ به عنوان دفاع مقدس فرهنگی یاد کنیم که جامعه ما مقاومت کردند. در آن زمان زنانی بودند که خانه‌نشین شدند و حاضر نشدند کشف حجاب کنند این دوره دوره‌ دفاع است و باید این بخش از تاریخ به عنوان بخش مقاومت فرهنگی منعکس شود. اگر مقاومت ۷ ساله فرهنگی در آن زمان نبود هم‌اکنون اثری از حجاب در جامعه ما نبود.

حجاب الزام شرعی و محدوده آن مشخص است

وی با بیان اینکه دین این را می‌گوید که در برابر نامحرم زن مسلمان باید باحجاب باشد و علاوه بر حجاب و عفاف و حیا باید داشته باشد، گفت: در احکام شرعی و متون دینی به بانوان توصیه به حیا شده است. حجاب الزام شرعی و محدوده آن مشخص است و نباید چیزی فراتر از شرع گفته شود؛ « الحیاء و الایمان مقرونان فی قرن فاذا ذهب احدهما تبعه؛ حیا و ایمان دو همراه هستند که هرگاه یکی از آنها برود دیگری بدنبالش خواهد رفت.»

شفیعی با اشاره به اینکه حیا جزء آداب انبیاء و ائمه(ع) بوده است، ادامه داد: در انقلاب اسلامی الگوی جدیدی ارائه شد با عنوان حضور اجتماعی زن مسلمان با اقتضائات شرعی و اخلاقی که باید بر روی این مورد کار شود و از دست نرود.

رئیس دفتر استانی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌های خوزستان افزود: محیط و ارتباطات کاری روابط بین زن و مرد را نباید عادی کند این خطری بزرگ است و باید در قبال آن ایستادگی کرد. باید حضور در محیط کاری کاملاً نظام‌مند باشد و نهاد خانواده در زندگی باید مورد توجه قرار گیرد.

شفیعی با عنوان اینکه ما هیچ راهی به جزء بازگشت به اصل دین نداریم، گفت: ژست روشنفکری به جان ما افتاده است و نهاد خانواده نباید مورد غفلت قرار گیرد و در محیط خانه اصل همسر و فرزندان هستند. بی‌توجهی و بی‌ضابطه‌مندی نسبت به خانواده و پرداختن به شبکه‌های اجتماعی بسیار خطرناک است.