مسجد حضرت آیت الله شفیعی اهواز

در ابتدای ماه نزول قرآن، ماه مبارک رمضان به معرفی کتاب «چهار گفتار» حضرت آیت الله شفیعی می پردازیم:

این کتاب در بردارنده چهار موضوع مهم دینى و اخلاقى است که در طول چهار هفته توسط حضرت آیت الله شفیعى، در جمع صمیمى جوانان مؤمنِ بسیجى طلبه و دانشجوى مسجد محل اقامه جماعت ایشان در ماه مبارک رمضان 1413 هجرى قمرى (1371هجرى شمسى) مورد بحث قرار گرفته است.

با توجه به اهمیت و کیفیت مطلوب مباحث و براى استفاده هر چه بیشتر اقشار مومن و جوانان خداجوى، سخنرانى هاى ایشان در جلسات فوق به صورت مکتوب و به عنوان کتاب «چهار گفتار» تدوین و عرضه شد.

در گفتار اول «روزه و اهمیّت معنوى آن» با استناد به بعضى از رویات ائمه اطهار علیم السلام، مفهوم واقعى روزه یعنى امساک و اجتناب از معاصى و گناهان (که به بعضى از آنها اشاره شد.) و رشد و تعالى اخلاق اسلامى و قرب معنوى به خداوند متعال، مورد تبیین قرار گرفته است. نتیجه مباحث این گفتار آن است که انسان با رعایت آنچه به عنوان حقیقت روزه در معارف اسلامى بیان شده، مى تواند مقام و منزلت خویشتن را نزد خداوند متعال بالا ببرد.

در گفتار دوم مسئله «عبادت و عمل» مورد بررسى قرار گرفته است. در این گفتار ضمن بیان بعضى از عناوین مهم مربوط به عبادت که از آیات و روایات استخراج می شود مانند اصل عبادت و مفهوم آن، رابطه عبادت و تفقه، رابطه عبادت و یقین، رابطه عبادت و تفکر، علت لزوم عبادت کردن، عبادت کردن جوانان، مراتب عبودیت، قلّت وکثرت عبادت، عبادت مقربین، آداب و شرایط عبادت، مبطلات عبادت و بعضى مطالب دیگر، 

در این گفتار، این نتیجه مهم بیان شده که نمى توان عبادت را مختص به بعضى امور ظاهرى مانند نماز و روزه دانست، بلکه عبادت شامل امور اجتماعى و همه حالات و شئون زندگى انسان هم هست. به عبارت دیگر، معنى عبادت آن است که انسان در همه حالات فردى و اجتماعى در خدمت خدا و خلق خدا باشد. در این بحث به تعدادى از روایات مفید و ارزنده ائمه اطهار علیهم السلام، در موضوع عبادت اشاره و در مورد آنها توضیح و تفسیر لازم بیان شده است.

گفتار سوم کتاب اختصاص به موضوع «دعا و نیایش» است. با توجه به ابعاد مختلف این موضوع و پس از بیان بعضى از آیات قرآن و احادیث معصومین در باب دعا به این واقعیت تصریح شده که روح تکامل طلب انسان است که او را به سوى دعا و توجه به خدا سوق مى دهد، زیرا کمال مطلق و توجه به خدا و اتصال به منبع فیض الهى حاصل نمى شود. بنابراین دعا امرى است فطرى و روحى که انسان داراى نقص و جهل را به مبدأ کمال و علم و قدرت یعنى ذات مقدس الهى رهنمون و متصل می سازد. در ادامه این گفتار به بعضى از آداب و شرایط و مطالب تکمیلى در باب دعا پرداخته شده است.

گفتار چهارم پایانى کتاب به موضوع مهم «توبه» مربوط است. مطالبى ارزشمند و قابل استفاده از نظر علمى و عملى در این گفتار دیده می شود. از جمله معنى توبه معصومین علیهم السلام و توضیح اینکه در کلام ایشان توبه را نمى توان به معنى، توبه از گناه و معصیت دانست بلکه با توجه به مقام عصمت و تنزّه آنان از هر گونه گناه و عمل مکروه گفته می شود که حتّی آنان از بعضى امور مباح که ضرورى و لازم به نظر می رسیده اما به هر حال به حسب ظاهر مانع ایشان از دائم الحضور بودن و عبادت مستمر مى شده توبه مى نمودند و این اعمال در مقایسه با درجه رفیع عصمت براى خود، به نوعى گناه می دانستند. مؤید این مطلب آن است که در ادعیه معصومین علیهم السلام غالباً تأثیر معصیت که به معنى مخالفت عمدى خداست بیان نشده، بلکه کلمه¬ی «ذنب» به کار رفته است که شامل موارد غیر عمدى هم می شود. بنابراین توبه داراى مفهوم عام رجوع به سوى خداست و اختصاص به توبه از گناه و معصیت افراد گناهکار ندارد. همچنین بعضى از احکام و مسائل مهم در باب توبه مانند وجوب فورى توبه عقلاً و شرعاً، تفاوت بین حق الله و حق الناس در امر توبه و آثار روحى توبه و قطعیت قبول توبه واقعى از سوى پروردگار متعال مورد بحث قرار گرفته است.

این کتاب مفید، تأثیرگذار و در عین حال سلیس و روان، در ٩٦ صفحه و در شمارگان ٣٠٠٠ نسخه، در سال 1373 توسط انتشارات خوزستان مورد طبع قرار گرفته است.