مسجد حضرت آیت الله شفیعی اهواز

دیدارهای رمضانی مقام معظم رهبری با شاعران همه ساله در سالروز میلاد امام حسن مجتبی (علیه السلام) برگزار می‌شود و در دیدار اخیر ایشان، ۳ شاعر خوزستانی حضور داشتند که از بین آن‌ها حجت الاسلام سید محمدمهدی شفیعی به شعرخوانی پرداخت.

شعر حجت الاسلام شفیعی به دلیل پرداختن به موضوع شهدای مدافع حرم و تحسین مقام معظم رهبری مورد توجه بسیاری از رسانه‌های صوتی، تصویری و نوشتاری شد و استقبال خوبی از آن در سطح جامعه به وجود آمد.

شفیعی شاعر مورد تحسین حضرت آقا

آقای شفیعی شما هم بعد از ۴ بار حضور در این جلسه موفق شدید برای نخستین بار به شعرخوانی بپردازید و شعرتان نیز مورد استقبال واقع شد، این دیدار برای شما چگونه بود؟ 

خدا را شاکرم برای اینکه در این جلسه توفیق حضور پیدا کردم. حضور حضرت آقا در این دیدار به جلسه برکت می‌دهد. اینکه مقام معظم رهبری را خارج از فضای مرسوم سیاسی در این جلسه می‌بینم برایم خیلی جالب و شیرین است.

اولا باید بگویم که در این دیدار ایشان را از قالب رسانه‌ها نمی‌بینید و امام خامنه‌ای را با همه ملاطفت و شوخی‌ها می‌بینید، و این‌‌ همان چیزی است که در رسانه‌ها به صورت کامل منعکس نمی‌شود.

این صمیمیت در بقیه دیدار‌ها زیاد قابل مشاهده نیست چرا که در دیدار کارگزاران نظام و یا دیگر دیدارهای ایشان بُعد رهبری به عنوان یک جایگاه سیاسی و یا شخصیت نخست سیاسی کشور قابل مشاهده است اما دیدن شخصیت ادبی ایشان به صمیمت جلسه اضافه می‌کند.

در این جلسه شاعرانی هستند که شاید من به عنوان شاعر جوان خیلی مشتاق به دیدن آن‌ها باشم اما وجود حضرت آقا همه را در سایه می‌برد و به همین دلیل توجهی به بزرگان حاضر در جلسه نمی‌کنید. در واقع در این دیدار بین عاشق و معشوق دیواری نیست.

اینکه امسال هم توفیق داشتم در حضور ایشان شعر خودم را قرائت کنم هم لطف خدا بود. اعتقادم این است که شعرخوانی بنده و تحسین ایشان همه جزو الطاف خدا بود و شاید من و دوستان هم تصورمان این نبود که این شعر مورد پسند ایشان قرار بگیرد و حتی به این سمت رفتیم که با دست اندرکاران جلسه برای تغییر شعر صحبت کنیم. ولی تقدیر الهی قرائت این شعر بود و حضرت آقا هم در زمان قرائت و هم در سخنرانی خیلی به این شعر لطف داشتد، برای من مایه خوشحالی بود و خدا را شاکرم.

حتی از نظر مخاطب هم تصور نمی‌کردیم که به این اندازه مورد استقبال واقع شود. امیدوارم از این فرصت برای جلو رفتن استفاده کنم. گاهی وقت‌ها در بین کسانی که شعرشان با تحسین حضرت آقا مواجه می‌شود دو حالت پیش می‌آید، نخست اینکه اوج شاعر در همین شعر به پایان می‌رسد و بروز و نمودی از این شاعر دیده نمی‌شود ولی در برخی از شاعران مانند «مرتضی آل کثیر» در سال ۸۶ شعرخوانی در حضور حضرت آقا برای او مثمر می‌شود و روز به روز پیشرفت می‌کند. امیدوارم این لطف خداوند برای بنده آغاز دوباره‌ای باشد.

آقا شفیعی شما چند سال پیش هم فرصت شعرخوانی داشتید ولی نتوانستید از آن استفاده کنید، اگر مایل باشید دوست داریم خاطره آن روز را از زبانتان بشنویم. 

الان ساختار شعرخوانی خیلی بهتر از قبل شده و شما قبل از آغاز جلسه می‌دانید که کجا می‌نشینید و قرار است چه شعری را چه زمانی بخوانید. سال ۹۰ قرار بود من رباعی بخوانم. آقای قزوه به یکی از دوستان گفتند که به من و یکی دیگر از شاعران بگوید که بیاییم جلو شعرخوانی کنیم.

آقای قزوه به من و آن کسی که جلوی من روی صندلی نشسته بود، اشاره کرد که جایمان را عوض کنیم اما هر دویمان متوجه منظور آقای قزوه نشدیم و به همین دلیل من شعر خوانی نکردم. من خیلی ناراحت شدم ولی می‌گفتم شاید قسمت نبود که من شعرخوانی کنم.

امسال خیلی استرس داشتم و هر ذکری که بلد بودم را زمزمه کردم. واقعا شعر خوانی که شروع شد و تحسین‌های آقا را شنیدم، آرامش پیدا کردم. در این جلسه استرس این قدر زیاد می‌شود که شاعر از شعر خوانی منصرف می‌شود.

شعرخوانی سید محمدمهدی شفیعی نزد رهبر معظم انقلاب اسلامی

رهیاب: در این جلسه دیگر خبری از اشاره‌های آقای قزوه نبود (با خنده)؟ 

چرا اتفاقا. استرس که تمام شد شروع کردیم چایی خوردن، چند لیوان چای که خوردیم آقای قزوه دوباره شروع کرد، اشاره کردن. من هم گفتم چند سال پیش اشارات آقای قزوه را هم متوجه نشدم، امسال هم دوباره شروع کرده به اشاره کردن. بعد که به خودم آدم دیدم من و چند نفر دیگر در صف نخست نشسته‌ایم و هی پشت سر هم چایی می‌خوریم.

به نظر شما چون مقام معظم رهبری خود را از جامعه شعر وشاعری می‌دانند، این صمیمیت را در دیدار با شاعران دارند؟ 

این صمیمیت در یک ویژگی ایشان خلاصه نمی‌شود، بلکه ایشان یک جامعیتی دارند و در این جامعیت اگر تسلط به ادبیات، شوخ طبعی و تواضع نبود، از بار صمیمت این جلسه کم می‌کرد.

در نخستین سالی که به دیدار ایشان رفتیم من در سفره‌ای که مقام معظم رهبری روی آن غذا می‌خوردند، نشستم. من آن روز دیدم که محبت‌های حضرت آقا در سفره افطار فصل مجزایی از این دیدار است. من یادم می‌آید که ایشان آقای قزوه را صدا کردند و پرسیدند که آقای قزوه مجموعه شعر جدیدی چاپ کرده یا خیر. آقای قزوه گفتند که فلان کتاب جدید‌ترین چاپ من بود ولی درگیر کارهای جلسه دیدار بودم و یادم رفت آن را خدمتتان بیاورم. مقام معظم رهبری گفتند که این کتاب را تهیه کردم.

آقای قزوه به یکی از شاعرانی که سر سفره بود، گفت که این کتاب را یک ماه است که چاپ کردم و اصلا انتظار نداشتم که مقام معظم رهبری این کتاب را دیده باشند.

ایشان در این دیدار‌ها سراغ برخی از شاعران جوان را می‌گرفتند. یک سال یادم می‌آید سراغ میلاد عرفان‌پور را گرفتند، یا یک سالی حضرت آقا سراغ مرتضی حیدری آل‌کثیر را از وحید کیانی گرفته بودند. امسال چهارمین باری بود که به دیدار مقام معظم رهبری می‌رفتم و نخستین باری بود که شعر می‌خواندم اما قبل از اینکه آقای قزوه بنده را معرفی کند، مقام معظم رهبری گفتند که بله این جوان نوه آقای شفیعی اهواز هستند.

حالا شما این رفتار را با رفتار برخی از مسئولان استان مقایسه کنید، مگر ما در استان چند شاعر آئینی داریم؟ حالا اگر در یکی از این جلسات استانی مرتضی حیدری آل کثیر حضور نداشته باشد کدام یک از مسئولان ما متوجه غیبتش می‌شود؟

تا کسی در این جلسه حضور پیدا نکند، نمی‌تواند این صمیمیت را درک کند. چون ما خیلی معدود ملاطفت‌های حضرت آقا را از رسانه‌ها می‌بینیم، عموماً ما با شخصیت نخست دینی و سیاسی مملکت مواجه می‌شویم و نه با یک عالمی که پدرانه به همه محبت می‌کند.

من شاعرانی می‌شناسم که از بزرگان شعر هستند و با نظام فعلی کشور مخالف هستند اما به شاگردان خود گفته‌اند که ما به خاطر آقای خامنه‌ای از نظام انتقاد نمی‌کنیم. یک وقتی ما به عنوان ولی فقیه ایشان را نگاه می‌کنیم اما اینکه کسی سیستم ولایت فقیه را قبول نداشته باشد ولی بگوید من به آقای خامنه‌ای ارادات دارم، نشان از جامعیت شخصیت مقام معظم رهبری است.

یا برخی از شاعران در ابتدا موافق فتنه ۸۸ بودند اما بعد‌ها خودشان گفتند که پس از دیدار با مقام معظم رهبری نظرشان نسبت به فتنه تغییر پیدا کرد و حتی علیه فتنه رباعی‌هایی سرودند. به نظر بنده اگر نگاه حضرت آقا به شاعران سیاسی بود، امکان نداشت که سلیقه‌های مختلف شیفته رفتار حضرت آقا بشوند.

منظورتان این است که نگاه امام خامنه‌ای به شاعران یا در کل هنرمندان صرفاً هنری است؟ 

نگاه ایشان به هنر نه ولی نگاه ایشان به هنرمند سیاسی نیست. امام خامنه‌ای برای جذب افراد با سیاست وارد نمی‌شوند. مثلا پدر من اگر بخواهد بچه‌های خود را سر سفره جمع کند، بسم الله خودش را با مسئله مورد اختلاف شروع نمی‌کند بلکه ابتدا با ملاطفت و جنبه پدری ما را جمع می‌کند و بعد از محبت، نصیحتش را می‌کند.

هیچ وقت شاکله دیدار حضرت آقا و شاعران سیاسی نبود ولی هیچگاه هم صحبت‌های ایشان خالی از سیاست نبود. چون ایشان یک مجموعه کامل شخصیتی است. سیاست، محبت پدرانه و تسلط شاعرانه مقام معظم رهبری در این دیدار به صورت کامل به شاعر ارائه می‌شود و وقتی همه این‌ها را با هم ببینید نمی‌توانید که این شخصیت را دوست نداشته باشید.

من یقین دارم که برخی از شاعرانی که نظرشان با نظام یکی نیست اگر در این دیدار حاضر شوند بخشی از نگاه سیاسیشان تغییر می‌کند و به نظرم بقیه شاعران حاضر در جلسه هم این نظر را قبول داشته باشند.

برای من جوان تازه کار خیلی لذت بخش است که حضرت آقا سراغ مرا از دیگر شاعران بگیرند و یا اینکه قبل از معرفی مرا بشناسند. محبت ما به رهبر و محبت ایشان به ما تکلف گرایانه نیست. چ‌تر محبت حضرت آقا به هنرمندان باز است هرچند که ایشان صاحب موضع هم هستند.

یک وقتی کسی موضع روشنی ندارد و همه دور او جمع می‌شوند ولی برخی افراد موضع شفاف دارند و خیلی خوب فضا را مدیریت می‌کنند که حتی اگر هنرمند با آن‌ها اختلاف نظر داشته باشد، نظر آن‌ها را می‌پذیرد.

به نظر شما هدف اصلی این جلسه، این حضور و این صمیمت چه چیزی است؟ هدف فقط تکریم شعر و شاعری است و یا اینکه قرار است خط مشی شاعران انقلاب بعد از این جلسه ترسیم شود؟ 

بعضی‌ها فکر می‌کنند که در این دیدار قرار است گزارش کار یک سال گذشته مطرح شود اما این اشتباه است و به نظر من در این جلسه «آینده» اهمیت بشتری نسبت به «گذشته» دارد. نکته مهم این است که حضرت آقا در این جلسه راه سال بعد را مشخص می‌کنند.

یعنی از الان تا سال آینده مولفه‌هایی که جلوی چشم شاعر انقلاب باید باشد، مولفه‌های این دیدار هستند. به نظر بنده بُعد تأثیر این جلسه روی بعد است و برای همین بخشی از شاعران فارسی زبان دیگر کشور‌ها هم در این دیدار حضور پیدا می‌کنند.

حضرت آقا در این جلسه پیشرفت شعر فارسی را هم می‌سنجند اما این جلسه یک نوع از صدور انقلاب است و بیشتر از آنکه شاعر فارسی زبان خارجی در این جلسه شعر بگوید و حضرت آقا گوش دهند قرار است که حضرت آقا حرف بزنند و این شاعر بشنود.

به نظر من در این جلسه کسی نمی‌تواند از مقام معظم رهبری تأثیر نپذیرد و این موضوع را کنار این بگذارید که قرار است بعد از این جلسه مقام معظم رهبری برای شاعر خارجی چراغ راهی روشن می‌کنند.

برای همین است که در دیدار رمضانی امسال حضرت آقا با شاعران، ایشان درباره اهمیت ترجمه تأکید کردند. در واقع مقام معظم رهبری برای صدور انقلاب حساب ویژه‌ای روی هنر باز کردند.

این نگاه آقا فقط به یک شاعر منتقل نمی‌شود بلکه به نظر بنده به یک انجمن شعر خارجی و یا یک کشور منتقل می‌شود اما نیمه خالی لیوان هم این است که بخشی از این کار وظیفه مقام معظم رهبری نیست و باید بزرگان شعر ما این اقدامات را انجام دهند.

اما همان‌طور که در اقتصاد و سیاست حضرت آقا یک تنه در حال به دوش کشیدن همه بار انقلاب هستند در ادبیات هم ایشان وارد عمل شده‌اند، گرچه در ادبیات کمی امیدوار‌تر از بقیه حوزه‌ها هستند.

برخی‌ها می‌خواهند در مسیر مقام معظم رهبری حرکت کنند اما در برداشتن گام نمی‌توانند خود را به گام‌های ایشان برسانند، خوشبختانه بزرگان شعر ما و شاعران جوان ما اراده حرکت در این مسیر را دارند هرچند ممکن است نتوانند خود را سرعت امام خامنه‌ای برسانند.

خاطره جالبی از جلسه امسال اگر دارید، بیان کنید. 

امسال حضرت آقا به آقای سیار گفتند که شما هم شعرخوانی کنید که این شاعر به شوخی گفتند شما ولی امر مسلمانان هستید اما اینجا همه کاره آقای قزوه است.

مرجع: رهیاب نیوز